Album „Pomorze Zachodnie” powstał z okazji 75. rocznicy ustanowienia polskiej administracji na Pomorzu Zachodnim. Jubileuszową publikację wymyślił i przygotował Marek Czasnojć. Wybitny fotograf, od pół wieku dokumentujący dzieje regionu, opracował koncepcję albumu, dokonał wyboru zdjęć, zadbał o część opisową.
- Pan Marek Czasnojć jest legendą fotografii i legendą Pomorza Zachodniego. Jego wielką wrażliwość na piękno regionu widać na tysiącach, a może już milionach zdjęć – mówi marszałek Olgierd Geblewicz. – Ten wspaniały album pokazuje historię i współczesność, ilustruje niesamowite przemiany, ale również to, co nieprzemijające. Choć plaże Świnoujścia czy zabytki Szczecina wyglądają teraz zupełnie inaczej niż w latach sześćd...
Album „Pomorze Zachodnie” powstał z okazji 75. rocznicy ustanowienia polskiej administracji na Pomorzu Zachodnim. Jubileuszową publikację wymyślił i przygotował Marek Czasnojć. Wybitny fotograf, od pół wieku dokumentujący dzieje regionu, opracował koncepcję albumu, dokonał wyboru zdjęć, zadbał o część opisową.
- Pan Marek Czasnojć jest legendą fotografii i legendą Pomorza Zachodniego. Jego wielką wrażliwość na piękno regionu widać na tysiącach, a może już milionach zdjęć – mówi marszałek Olgierd Geblewicz. – Ten wspaniały album pokazuje historię i współczesność, ilustruje niesamowite przemiany, ale również to, co nieprzemijające. Choć plaże Świnoujścia czy zabytki Szczecina wyglądają teraz zupełnie inaczej niż w latach sześćdziesiątych, siedemdziesiątych, to zarówno w starych, jak i współczesnych fotografiach jest magia. Kiedyś na kliszy, a teraz na cyfrowym obrazie uwiecznione zostało to, co nam najbliższe, najcenniejsze.
Publikacja zawiera ponad 300 fotografii miejsc skrywających wiele niezwykłych historii. Koncepcja albumu opiera się na zestawieniu zdjęć Marka Czasnojcia ukazujących współczesne Pomorze Zachodnie z archiwaliami m.in. ze zbiorów Muzeum Narodowego w Szczecinie i Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu. Unikalne materiały dokumentujące powojenne zniszczenia, jakie zastali przybywające na te ziemie osadnicy, pochodzą z archiwów prof. Tadeusza Białeckiego.
Uroczysta prezentacja albumu odbyła się na dziedzińcu Zamku Książąt Pomorski. Nie mogło być inaczej – Zamek to jeden z głównych bohaterów zdjęć Marka Czasnojcia. I ozdoba okładki albumu.
- Długo kłóciliśmy się o okładkę. Spojrzenie bardziej konserwatywne kontra postępowe. Ale Zamek musiał być – żartowali wydawcy publikacji.
Wybór zdjęć też nie był łatwy, za to efekt jest oszałamiający.
- Pomorze Zachodnie to kawał pięknego świata. I – przyznam szczerze – mało znanego. W Polsce wszyscy kojarzą Mazury, a nie wiedzą, jak wspaniale jest u nas. Piękne tereny, fascynująca historia – mówi Marek Czasnojć.
Dopytywany, czy to prawda, że jego zasoby to 3 miliony zdjęć, tylko się uśmiecha.
- Uzbierało się tego. Miałem zasadę: nie wyrzucać. Alę część materiałów wykonanych dla różnych redakcji, niestety, zostało bezpowrotnie utraconych – wyjaśnia.
Mówi, że przygotowanie albumu to przede wszystkim „dużo roboty laboratoryjnej”: odbitki, negatywy, skanowanie. Przegląd archiwalnych zasobów również dla autora był wyjątkową podróżą w czasie, spojrzeniem w zwierciadło zmian. Zmian architektury, kultury, obyczajów.
- Na przykład żniwa robione 60 lat temu mają zupełnie inny wydźwięk teraz – tłumaczy Marek Czasnojć. – A przeglądając zdjęcia dawnego Świnoujścia dziwię się, że na plaży nie było parawanów – żartuje.
Marek Czasnojć, jest artystą fotografikiem, fotoreporterem i dziennikarzem, specjalizującym się w tematyce żeglarskiej. Od 1961 roku mieszka w Szczecinie. Stworzył ponad 50 albumów. Tematem większości z nich jest Pomorze Zachodnie, stolica regionu oraz Morze Bałtyckie. Swoje prace prezentował na wielu wystawach zbiorowych, w konkursach oraz na wystawach indywidualnych. Jest laureatem wielu odznak i wyróżnień, w tym Nagrody „Pro Arte” Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego (2020) i Nagrody Prezydenta Miasta – tytułu Ambasadora Szczecina (2016)
Album „Pomorze Zachodnie” został wydany przez ZAPOL Sobczyk Sp.j. w Szczecinie, w nakładzie 2000 egzemplarzy. Opisy zdjęć przygotowano w trzech językach: polskim, angielskim i niemieckim.
Publikację dofinansował (3 tys. zł) Samorząd Województwa Zachodniopomorskiego w ramach zadania Promocja przez kulturę.
Autor: Tomasz Maciejewski