2/5 BZ - Serhat Köksal „Remake Exotic Reality” Otwarcie wystawy i koncert

2/5 BZ - Serhat Köksal „Remake Exotic Reality”
Otwarcie wystawy i koncert: 30.06.2023 (piątek) g.19:00
Wystawa: 01.07. - 01.10.2023 
Kuratorzy: Stanisław Ruksza, Andrzej Witczak

Serhat Köksal to weteran tureckiego undergroundu, multimedialny artysta działający na przecięciu sztuk wizualnych i muzyki, autor konceptualnych kolaży dźwięków i obrazów. Już od 1991 roku swój projekt nazwał 2/5 BZ. Zafascynowany korzeniami i kontekstami tureckiej kultury Köksal zaczynał od konceptualno-punkowej sztuki łączącej elektronikę z tureckim instrumentem strunowym, sazem. Nawiązywał do anatolijskich tradycji sztuki krytycznej wobec władzy, do sufizmu, derwiszów i wędrownych artystów, rocka lat 60-tych, anatolijskiego post rocka, a także żywiołowej kurdyjskiej muzyki weselnej. Grywał w Europie i USA, w galeriach sztuki, na squatach.

W 1994 roku nagrał go sam John Peel (legendarny brytyjski prezenter BBC – John Peel, który w swoich „Peel Sessions” nagrywał takich artystów jak Joy Division, The Cure, PJ Harvey czy Ultravox) podczas muzycznego researchu, a 2001 i 2004 roku gościł go w radiu BBC i nagrał dwa materiały z cyklu Peel Sessions. Jego działalność przez kolejne lata pozostaje w awangardzie kulturowo-politycznej w Turcji, co prestiżowy magazyn „The Wire” skomentował: „Jednym z pierwszych protestujących, którzy zmierzyli się z policją na placu Taksim, był 2/5BZ, pionier politycznie naładowanej tureckiej muzyki electro i ulubieniec nieżyjącego już Johna Peela”.

Warstwa wizualna 2/5 BZ to surowy, bezkompromisowy kolaż kojarzący się ze stylistyką Negativland lub video artem z początku lat 90-tych. Istotną rolę w odgrywają w niej fragmenty tureckich filmów trashowych, kina klasy B z lat 70-tych - postacie z tych filmów pojawiają się w nowych, politycznych kontekstach. Sztandarowym hasłem Serhata Köksala jest „No Turistik/No Egzotik” – artysta od lat przybliża zagranicznej publiczności meandry współczesnej bliskowschodniej geopolityki, grając turystycznymi stereotypami Turcji popularnymi na Zachodzie. Przetwarza oficjalne komunikaty władzy. Köksal tworzył memy zanim je wymyślono.  Komentuje kulturowe klisze i stereotypy na temat Wschodu. Dekonstruuje orientalistyczny, wyidealizowany obraz raju dla turystów. Skondensowany przekaz 2/5 BZ unaocznia europejskiemu odbiorcy, że „egzotyczne” postrzeganie krajów takich jak Turcja jest przejawem fundamentalnej ignorancji i mentalności post-kolonialnej. 

W warstwie dźwiękowej można odnaleźć w twórczości Serhata break core’owo pocięte sample z tureckiej psychodelii lat 60-tych, bity oparte o tureckie i kurdyjskie perkusjonalia z dodatkiem ciężkiej industrialnej elektroniki, dubowe basy niczym we wczesnych produkcjach Fun Da Mental, fragmenty dialogów filmowych, telewizyjnych wiadomości czy wypowiedzi polityków. 

Wystawa jest efektem tegorocznej rezydencji artysty w TRAFO, a zarazem przeglądem najważniejszych działań, zebranych w wielką transmedialną instalację.